Բաքվի վիճակագրական աճպարարությունը

Ադրբեջանի իշխանությունները, որքան էլ խստագույն գրաքննության ենթարկեն պաշտոնական տեղեկատվությունը եւ վիճակագրական բոլոր ցուցանիշներով դրական դինամիկա գծապատկերեն, երբեմն ստիպված են լինում առերեսվել իրականությանը:

Վերջին շատ ակնառու հակասությունը բացահայտվեց վիճակագրական երկու տվյալի հրապարակմամբ:

Ըստ առաջինի, անցած մեկ տարում Ադրբեջանի բնակչության բնական աճը գերազանցել է նախորդ տարվա ցուցանիշը եւ կազմել ավելի քան քառասուն հազար:

Եկող տարվա պետական բյուջեի նախագծի խորհրդարանական քննարկումներն իրենց հերթին բացահայտել են, որ ընթացիկ ուսումնական տարում դպրոցականների քանակը կրճատվել է տասներկու հազարով:

Ադրբեջանում կան մոլեռանդ հավատացյալներ, որ հատկապես աղջիկ երեխաներին հանրակրթական դպրոց չեն ուղարկում եւ վերոհիշյալ ցուցանիշը կարելի էր բացատրել այդ հանգամանքով:

Բայց խորհրդարանականները նաեւ այլ բացահայտում են արել:

Ըստ պաշտոնական տեղեկությունների, Ադրբեջանի ամբողջ տարածքում գործում է բոլոր տեսակի 4 400 դպրոց: Դրանից 1500 –ում սովորողների թիվը 100-ից պակաս է: Բյուջեի հաշվարկով կառավարությունը մեկ սովորողի հաշվով տարեկան կատարում է 25 հազար մանաթի ծախս:

Քննարկումներին կառավարության ներկայացուցիչը հասկացրել է, որ նման շռայլություն աշխարհի ոչ մի երկիր իրեն թույլ չի տալիս: Նա բերել է գյուղական մի շրջանի օրինակ, որտեղ «ութ աշակերտի համար գործում է դպրոց՝ ընդհանուր առմամբ երեսուներկու վարձատրվող աշխատողներով»։

Գործադիր իշխանության պատասխանատուն ասել է, որ հանրակրթության ոլորտում պետք է անցնել «իրավիճակի բարելավման քաղաքականության»:

Փաստացի նա հասկացրել է, որ հարյուրից պակաս սովորող ունեցող դպրոցները պետք է փակվեն, միավորվեն: Ծրագիրը ենթադրում է ունենալ առնվազն չորս-հինգ հարյուր սովորող ունեցող միջհամայնքային դպրոցներ:

Խորհրդարանականներն այդ ծրագիրը քննադատության են ենթարկել եւ հիմնավորել, որ գյուղական բնակավայրերում դպրոցի փակումը նշանակում է «ավերել այդ բնակավայրը»: Նրանք օրինակներ են վկայակոչել, որ ցածր եկամուտ ունեցող գյուղացին չի կարող իր երեխային շրջկենտրոնի կամ միջհամայնքային դպրոց ուղարկել: Դրա համար հարկ կլինի լրացուցիչ գումարներ ծախսել:

Թե ինչպես է ալիեւյան իշխանությունը կարգավորելու 1 400 դպրոց-ուրվականների խնդիրը, սոցիալական ինչ հետեւանքներ կունենա օպտիմալացումը՝ Ադրբեջանի ներքին խնդիրն է: Ուշագրավը ժողովրդագրական իրական պատկերն է, որ արտահայտվում է դպրոցականների թվաքանակի կրճատմամբ, կրթության բնագավառի դեգրադացիայով:

Ադրբեջանական որոշ աղբյուրներ մի քանի տարի առաջ են ահազանգել, որ փաստացի բնակչության կեսից ավելին կենտրոնացած է Բաքվում, որտեղ հնարավոր է աշխատանք գտնել: Գյուղական բնակավայրերից երիտասարդությունը հեռանում է: Այս իրավիճակում ալիեւյան իշխանությունը լուրջ խնդիրներ ունի այսպես կոչված «մեծ վերադարձ» ծրագրի իրականացման հարցում:

Մարդիկ չեն ցանկանում թողնել համեմատաբար ապահով կյանքը եւ հաստատվել «ազատագրված» տարածքներում, որտեղ չկա աշխատանք:

Ընդդիմադիր գործիչները վկայում են, որ կառավարությունը մարդկանց զրկել է հողի սեփականության իրավունքից: Տասնյակ հազարավոր հեկտար մշակովի հողեր գտնվում են զինվորականների եւ պետական պաշտոնյաների հսկողության տակ: Պաշտոնական վիճակագրությունը ստում է նաեւ այդ ասպարեզում:

Վերջերս հայտնի է դարձել, որ Շուշիում բնակվում է ընդամենը 507 մարդ: Պաշտոնապես, սակայն, այնտեղ խորհրդարանական ընտրություններ են տեղի ունեցել: Մոսկվայում Ադրբեջանի դեսպան Փոլադ Բյուլբյուլ-օղլին «ընտրվել է» Միլլի մեջլիսի պատգամավոր:

Թիվ 1 սյունակ, Վահրամ Աթանեսյան