Հարցը գազի գնի մասին չէ, այլ պետության ինքնիշխանության. Բաբաջանյան

«Հանուն Հանրապետության» կուսակցության նախագահ Արման Բաբաջանյանը իր «ֆեյսբուքի» էջում գրել է․

«Հարցը գազի գնի մասին չէ, այլ պետության ինքնիշխանության։ Եթե Հայաստանը առաջնորդվի բացառապես գազի գնի հաշվարկներով, ապա հարց է առաջանում՝ արդյոք պետություն լինելն արժի ավելի թանկ, քան ռուսական «էժան» գազը։

Երբ Վարդանյանը խոսում է այն մասին, որ Իրանի գազը թանկ է, նա չի նշում գլխավոր խնդիրը․ ռուսական գազը երբեք զուտ կոմերցիոն գործարք չի եղել, այլ քաղաքական ազդեցության գործիք։ Մոսկվան էժան գազ չի տալիս առանց քաղաքական պահանջների․ դրա գինը վճարել ենք Հայաստանի էներգետիկ համակարգը զիջելով, ռազմավարական ենթակառուցվածքները ռուսական վերահսկողության տակ թողնելով և, ի վերջո, արտաքին քաղաքականության վրա լծակներ ստեղծելով։

Այո, Իրանի գազն այսօր ավելի թանկ է, բայց դա առևտրային գին է, ոչ թե քաղաքական լծակ։ Իսկ Ռուսաստանն այսօր տալիս է «էժան» գազ, բայց փոխարենը պահանջում լոյալություն, պարտադրում է մնալ ԵԱՏՄ-ում, արգելակում է Հայաստանի դիվերսիֆիկացիոն քաղաքականությունը և բացարձակ վերահսկում էներգետիկ շուկան։
Եթե հարցը դիտարկենք ռեալ-պոլիտիկի շրջանակներում, ապա հարկավոր է հասկանալ, որ էներգետիկ անկախությունն ունի գին, բայց այդ գինը վճարելը Հայաստանին տալիս է քաղաքական և տնտեսական որոշումների իրական ազատություն։

1. Գազի գնի հաշվարկը միայն մեկ գործոն է։ Անհրաժեշտ է դիտարկել նաև քաղաքական կախվածության գինը, որը Հայաստանի համար դրսևորվել է անվտանգության ոլորտում պարտադրանքներով, տնտեսության մեջ խեղդող մենաշնորհներով և արտաքին քաղաքականության վրա ճնշումներով։
2. Գազի աղբյուրների դիվերսիֆիկացումը ոչ թե ցանկալի, այլ անհրաժեշտ պայման է։ Եթե Հայաստանն ուզում է դուրս գալ Ռուսաստանի թելադրանքից, ապա պետք է գտնի ոչ միայն գազի այլընտրանք, այլ նաև էներգետիկ նոր ռազմավարություն՝ ներդրելով վերականգնվող էներգիայի ծրագրեր, ընդլայնելով Իրան-Հայաստան գազային պայմանագրերը և զարգացնելով էներգիայի պահեստավորման ենթակառուցվածքները։
3. Եթե այսօր Հայաստանը ընդունի այն մոտեցումը, որ «ռուսական գազը էժան է, ուրեմն պետք է մնալ կախվածության մեջ», ապա որևէ այլ անկախ որոշում չի կարող կայացնել։ Սա նույնն է, ինչ ասել, որ Հայաստանը երբեք չի կարող ինքնիշխան լինել, որովհետև ինքնիշխանությունը թանկ է։
4. Ռուսաստանը չի պատրաստվում գազը ընդմիշտ «էժան» պահել։ Պատմական փորձը ցույց է տալիս, որ Մոսկվան միշտ օգտագործում է գազի գործոնը քաղաքական ճնշումների համար, և այն օրը, երբ Հայաստանն իսկապես կփորձի ինքնուրույն որոշումներ կայացնել, այդ գինը կբարձրացվի, կամ մատակարարումները կդադարեցվեն։ Այսինքն, հարցը չի սահմանափակվում գազի գնի համեմատությամբ, այլ դառնում է պետական անվտանգության և կայունության հիմնահարց։

Հայաստանը պետք է մտածի ոչ թե մեկ տարվա գազի գնի, այլ հաջորդ տասնամյակների քաղաքական և տնտեսական անկախության մասին։ Եթե երկիրը շարունակի իր ողջ էներգետիկ համակարգը կառուցել ռուսական վառելիքի վրա, ապա չի կարող ակնկալել, որ ինչ-որ պահի կկարողանա ինքնիշխան քաղաքականություն վարել։

Հետևաբար, գազի այլընտրանքը ոչ միայն տնտեսական, այլ նաև պետական ինքնիշխանության հարց է։ Եթե այս հարցին մոտենանք միայն կոմերցիոն հաշվարկներով, ապա վաղը նույն տրամաբանությամբ կարելի է ասել, որ Հայաստանը պետք է հրաժարվի արտաքին քաղաքականությունից, բանակից կամ ազգային շահերից՝ պարզապես «հարմարավետ գին» ստանալու համար։

Իսկ ո՞րն է ավելի թանկ՝ գազը, թե պետություն ունենալու իրավունքը։ Եթե այս հարցը ճիշտ ձևակերպենք, ապա պատասխանը կդառնա ակնհայտ»։