Լրահոս 24/7
04.12.2024

Քարտեզները ցույց են տալիս ժամանակի մարդկային մտածելակերպը. Գալչյան

Քարտեզները ցույց են տալիս ժամանակի մարդկային մտածելակերպը. Գալչյան

Քարտեզները պատմություն են, քարտեզները փաստաթղթեր են, որոնք պարունակում են հստակ տեղեկություններ մի ամբողջ ժամանակաշրջանի մասին:

Քարտեզներից հնարավոր է հստակ պատկերացնել ու տեղեկություններ քաղել աշխարհի զարգացման ու ներկայիս երկրների տարածքների ձևավորման ընթացքի մասին: 

Մատենադարանում ևս պահպանվում են հետաքրքիր, կարևոր և շատ արժեքավոր քարտեզներ, որոնց մեծ մասը Մատենադարանին է նվիրել քարտեզագետ Ռուբեն Գալչյանը, ով քարտեզների հանդեպ սերն ունեցել է դեռ մանկուց, որը տարիներ անց վերածվել է լուրջ գործունեության:

«Արմենպրես»-ի հետ զրույցում քարտեզագետն ընդգծեց՝ շատ ժամանակ է անցկացրել Բրիտանական գրադարանում՝ հետազոտելով տարբեր քարտեզներ:

«Քարտեզներով հետաքրքրվել սկսել եմ շուրջ 45 տարի առաջ: Վերջին 20 տարիներին, երբ Լոնդոնում էի ապրում, շաբաթվա մեջ չորս օր առավոտից մինչև գիշեր Բրիտանական գրադարանում քարտեզներ էի նայում ու հետազոտում: Քարտեզների հետաքրքիրն այն է, որ ցույց են տալիս ժամանակի մարդկային մտածելակերպը և երկրների հարաբերությունները իրենց հարևանների հետ»,-ասաց նա:

Մասնագետն ընդգծեց՝ քարտեզները փաստ են, և, ըստ այդ փաստերի, Հայաստանը քարտեզների վրա գոյություն ունի 2600 տարի: 

«Բրիտանական թանգարանում կա մեր թվարկությունից 600 տարի առաջվա մի սալիկ, որի վրա երեք անուն կա՝ Բաբելոն, Ասորեստան և Հայաստան: Հետո,երբ մոտենում ենք մեր թվարկությունից առաջ 2000-ական  թվականներ, ապա այդ շրջանում Փոքր Ասիայի տարածքում տասնյակ թագավորություններ կային՝ Մեծ Հայքը,  Փոքր Հայքը, Մարաստանը, Ասորեստանը, Միջագետքը և էլի շատ փոքր երկրներ: Եվ այս քարտեզներին նայելով կարելի է տեսնել, թե ինչպե՞ս են անհետանում այդ երկրներից շատերը: Երբ հասնում ենք մեր օրեր, ապա այդ շրջանում կան մի քանի երկիր՝ Պարսկաստանը, Հայաստանը, որոնք ավելի քան 2500 տարվա պատմություն ունեն։ Թուրքիան քարտեզների մեջ առաջին անգամ երևան է գալիս 14-րդ դարում, այսինքն՝ Հայաստանից 2000 տարի հետո։ Ադրբեջանը քարտեզների վրա հայտնվել է 1918 թվականից»,- նշեց Գալչյանը:

Քարտեզագետը Մեծ Բրիտանիայում ապրած  30 տարիների ընթացքում աճուրդներից և տարբեր այլ տեղերից հավաքել է շուրջ 300 քարտեզ-ատլաս, որոնցից ամենահինը 16-րդ դարի է, և հազարավոր գրականություն, ուղեգրություններ և մարդկանց հիշողություններ դրանց վերաբերյալ:  

Գալչյանի խոսքով՝ Հայաստանը եվրոպական մանրակրկիտ քարտեզներ չի ունեցել, իսկ այս հավաքածուով Մատենադարանի այդ բացը լրացնելը մասնագետը լավագույն որոշումն է համարում: 

Լրահոս
Ո՞վ է կամիկաձե՝ թուրքի աչքերին նայելով սահմանի բերանին ապրի
02:45
Ո՞վ է կամիկաձե՝ թուրքի աչքերին նայելով սահմանի բերանին ապրի
Դիլիջանում վերաբացված Epicure-ը. նոր վայրում՝ հին ոգով
02:43
Դիլիջանում վերաբացված Epicure-ը. նոր վայրում՝ հին ոգով
Բազմազգ Հայաստանը նախընտրելի է միատարր Հայաստանից
02:37
Բազմազգ Հայաստանը նախընտրելի է միատարր Հայաստանից
Սիրիայում ցեղասպանությու՞ն է, թե՞ «աշխարհաբաժանման խաղարկում»
18:53
Սիրիայում ցեղասպանությու՞ն է, թե՞ «աշխարհաբաժանման խաղարկում»
ԵՏՀ-ն ներկայացրել է Հայաստանում կանանց զբաղվածության ցուցանիշը
17:58
ԵՏՀ-ն ներկայացրել է Հայաստանում կանանց զբաղվածության ցուցանիշը
ԵՄ-ն կոչ է անում բոլոր արտաքին դերակատարներին լիովին հարգել Սիրիայի ինքնիշխանությունը
16:44
ԵՄ-ն կոչ է անում բոլոր արտաքին դերակատարներին լիովին հարգել Սիրիայի ինքնիշխանությունը
Ինչ եղանակ է սպասվում
15:32
Ինչ եղանակ է սպասվում
Ֆրանսիան Ուկրաինային կտրամադրի 195 միլիոն եվրոյի ռազմական օգնություն
14:53
Ֆրանսիան Ուկրաինային կտրամադրի 195 միլիոն եվրոյի ռազմական օգնություն
Առաջարկում է կրճատել աշխատաժամանակի տեւողությունը՝ այն դարձնելով օրական 8-ից 7 ժամ
13:59
Առաջարկում է կրճատել աշխատաժամանակի տեւողությունը՝ այն դարձնելով օրական 8-ից 7 ժամ
Իրանը մերժել է բանակցություններ սկսելու ԱՄՆ-ի առաջարկը
12:55
Իրանը մերժել է բանակցություններ սկսելու ԱՄՆ-ի առաջարկը
Իմ Starlink համակարգը ուկրաինական բանակի ողնաշարն է․ Իլոն Մասկ
12:18
Իմ Starlink համակարգը ուկրաինական բանակի ողնաշարն է․ Իլոն Մասկ
Ֆուտզալի Եվրո-2026․ Հայաստանի հավաքականը գլխավորում է աղյուսակը
20:01
Ֆուտզալի Եվրո-2026․ Հայաստանի հավաքականը գլխավորում է աղյուսակը
Լաթաքիայում կրակոցների հետևանքով երկու հայ է զոհվել
18:41
Լաթաքիայում կրակոցների հետևանքով երկու հայ է զոհվել
Չինաստանը փոխադարձ մաքսատուրքեր է սահմանել Կանադայի նկատմամբ
18:26
Չինաստանը փոխադարձ մաքսատուրքեր է սահմանել Կանադայի նկատմամբ
ՀՀ քաղաքացին այս կամ օտար երկնքի տակ իր տեղը չի գտնում, ինչի՞ համար պիտի ամաչի կամ մեղավորության զգացում ունենա
17:16
ՀՀ քաղաքացին այս կամ օտար երկնքի տակ իր տեղը չի գտնում, ինչի՞ համար պիտի ամաչի կամ մեղավորության զգացում ունենա