Գևորգ Բալյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է.
Երևանի օդի աղտոտման ճգնաժամը։
Սիրելի բարեկամներ,
Մեր գեղեցիկ Երևանը կանգնած է լուրջ օդի որակի ճգնաժամի առաջ։ Վերջին օրերին օդի որակի ցուցանիշը (AQI) հասել է 340-350-ի, ինչը նշանակում է, որ մենք շնչում ենք վտանգավոր օդ՝ լի փոշով, աղտոտիչներով և արտանետումներով։ Որպես ցածրադիր քաղաք, որը թափով զարգանում է շինարարության մեջ և պայքարում է մեքենաների կատալիտիկ փոխակերպիչների հեռացման դեմ, իրավիճակը շատ լուրջ է։ Մենք պետք է հիմա գործենք։
Չեմ ուզում այս ամենը քաղաքական երանգ ստանա։ Մեր նպատակը մաքուր Հայաստանն է։
Մարտահրավերները
- Շինարարության փոշի. Թիվ մեկ աղտոտիչներից մեկը շինարարական տարածքներից դուրս եկող փոշին է։
- Տրանսպորտային արտանետումներ. Շատ մեքենաներ չունեն կատալիտիկ փոխակերպիչներ, ինչը բարձրացնում է վնասակար արտանետումների մակարդակը։
- Կանաչ տարածքների պակաս. Երևանի կանաչ տարածքները բավականաչափ չեն՝ փոշին զսպելու և աղտոտիչները կլանելու համար։
- Օդի շրջանառության նվազում. Երևանը ցածրադիր քաղաք է, որտեղ բնական քամին հաճախ թույլ է՝ թույլատրելով աղտոտիչների կուտակումը։
Արհեստական Օդի Շրջանառություն՝ Փոշու Վերահսկման Համար
Որոշ քաղաքներ, հատկապես ցածրադիր կամ տրանսպորտային խիտ տարածքներում, օգտագործել են արհեստական մեթոդներ՝ փոշին ցրելու համար:
- Արհեստական Հովացուցիչներ և Վենտիլատորներ. Մեծ ուժի հովացուցիչները կամ օդի շարժման մեքենաները կարող են տեղադրվել որոշ կետերում՝ շինհրապարակների շուրջ կամ խիտ տրանսպորտային հատվածներում՝ աղտոտվածությունը ցրելու համար։
- Ջրային Մառախուղի Սարքեր. Մառախուղի տուրբինները (fog cannons) կարող են ցրել փոշին փոքր տարածքներում և նվազեցնել մասնիկների տարածումը։
- Ներդրում. Արհեստական քամու կամ մառախուղի տուրբինների տեղադրումը կարող է արժենալ $1-3 միլիոն՝ հիմնական աղտոտման կետերում տեղադրելու համար։
Այնուամենայնիվ, արհեստական մեթոդները պետք է օգտագործվեն որպես կարճաժամկետ լուծում՝ երկարաժամկետ ռազմավարությունների հետ համատեղ։
Լուծումներ Երևանի համար
- Կանաչապատում
- Տնկել չորադիմացկուն և արագ աճող ծառեր, ինչպիսիք են պավլոնիան, բարդին, ուռիները և սոճիները։
- Պահանջվող ներդրումը. 50-100 միլիոն դոլար՝ 10 տարվա ընթացքում 500,000 ծառ տնկելու և պահպանելու համար։
- Ազդեցություն. Անմիջական փոշու նվազում և երկարաժամկետ բարելավում օդի որակի վրա։
- Շինարարության վերահսկում
- Պարտադիր դարձնել կանաչ ցանցերի օգտագործումը շինհրապարակներում։
- Կազմակերպել ջրի ցողում և անիվների լվացման կայաններ շինարարական տարածքներում։
- Տուգանել շինարարներին, որոնք չեն պահպանում փոշու վերահսկման կանոնները։
- Ակնկալվող ծախսերը. 5-7 միլիոն դոլար տարեկան ամբողջ քաղաքի համար։
- Տրանսպորտային արտանետումների նվազեցում
- Կանոնակարգել և պարտադրել կատալիտիկ փոխակերպիչների օգտագործումը։
- Խթանել էլեկտրական տրանսպորտը և զարգացնել լիցքավորման ենթակառուցվածքը։
- Սահմանել ճանապարհային սահմանափակումներ բարձր աղտոտվածության օրերին։
- Հանրային իրազեկում և մասնակցություն
- Կազմակերպել արշավներ, որոնք կբացատրեն օդի աղտոտման խնդիրներն ու լուծումները։
- Ստեղծել համայնքային ծրագրեր, օրինակ՝ «Տնկիր ծառ այսօր» նախագիծը։
- Զարգացնել շարժական հավելված՝ իրական ժամանակում օդի որակը հետևելու համար։
- Պետական նախաձեռնություններ
- Տեղադրել ավելի շատ օդի որակի սենսորներ՝ աղտոտվածության մոնիտորինգի համար։
- Խթանել պետական-մասնավոր համագործակցությունը՝ կանաչ տարածքներ և մաքուր էներգիայի նախագծեր ֆինանսավորելու համար։
- Ուժեղացնել արդյունաբերության արտանետումների վերահսկման կանոնները։
Ինչո՞ւ է սա կարևոր
Մաքուր օդի ներդրումը ոչ միայն կբարելավի քաղաքի տեսքը, այլև կպաշտպանի մեր առողջությունը։ Օդի աղտոտվածությունը կապված է շնչառական և սրտանոթային հիվանդությունների հետ, ինչպես նաև նվազեցնում է կյանքի որակը։ Այս պահին գործելով՝ մենք կստեղծենք ավելի առողջ ապագա մեր երեխաների և հաջորդ սերունդների համար։
Գործելու կոչ Կառավարությանը
Եկեք պահանջենք քաղաքի ղեկավարությունից՝
- Շինհրապարակներում փոշու վերահսկման ամբողջական միջոցառումներ։
- Խիստ տրանսպորտային արտանետումների կանոնակարգեր։
- Արհեստական մեթոդներ՝ օդի շրջանառությունը բարելավելու համար։
- Քաղաքային կանաչապատման լայնամասշտաբ նախաձեռնություն։
Ինչ կարող եք անել դուք.
- Կիսվեք այս գրառմամբ՝ հանրային իրազեկումը բարձրացնելու համար։
- Ձեր հարևանությունում ծառ տնկեք։
- Խթանեք մաքուր տրանսպորտի կիրառումը՝ ընտրելով հանրային տրանսպորտ կամ հեծանիվ։
Միասին մենք կարող ենք Երևանը դարձնել ավելի կանաչ և մաքուր քաղաք։ Եկեք այս ճգնաժամը վերածենք դրական փոփոխության հնարավորության։
