Այսօր Վարդավառ է՝ Հիսուս Քրիստոսի պայծառակերպության տոնը

Այսօր Հայ Եկեղեցու հինգ տաղավար տոներից երրորդն է՝ Հիսուս Քրիստոսի պայծառակերպության տոնը:

Այս տոնը հայտնի է նաև Վարդավառ անունով: Տոնի ժամանակ ժողովրդական սովորույթներից է միմյանց վրա ջուր ցողելն ու աղավնիներ բաց թողնելը, որոնք խորհրդանշում են ջրհեղեղը, Նոյի ընտանիքի փրկությունը, Նոյի աղավնուն: Սովորություն է նաև ծաղիկներով զարդարվելը, ինչն Աստվածորդու փառքի երևման առթիվ մեծ ուրախության արտահայտություն է:

Վարդավառը Հայաստանում նշվել է նաև նախաքրիստոնեկան շրջանում և նվիրված է եղել Հայոց Աստղիկ դիցուհուն: Տոնի ժողովրդական Վարդավառ անունը բացատրվում է որպես հնդեվրոպական «var-ջուր և arr- ցողել, սրսկել» անունների համակցում, այսինքն «ջուր ցողելու», «ջուր լցնելու» տոն։ Ջուր ցողելու սովորությունը պահպանվել է նաև մեր օրերում։

Վարդավառի խորհուրդը նաև եղել է ջրի պաշտամունքը, երբ աղերսել են արգասավորությունն ու պտղաբերությունը հովանավորող ուժերին։ Ջրին աղերսվող ծեսերն ունեցել են անձրև խնդրելու, հնարավոր երաշտը կանխելու նշանակություն։ Քրիստոնեության ընդունումից հետո ժողովրդի կողմից շատ սիրված տոնը փոխակերպվեց քրիստոնեական տոնի:

Այս տարի, պայմանավորված նոր կորոնավիրուսի տարածման արդյունքում երկրում հաստատված արտակարգ դրությունով, պարետ Տիգրան Ավինյանը կոչ է արել զերծ մնալ Վարդավառը «ավանդական եղանակով տոնելու գայթակղությունից»։