«Անհեթեթությունները շատ ու շատ անհրաժեշտ են երկրի վրա։ Աշխարհն անհեթեթությունների վրա է կանգնած, և առանց դրանց գուցե ոչինչ էլ տեղի չունենար աշխարհում»։

Այսօր՝ նոյեմբերի 11-ին լրանում է  Ֆյոդոր Դոստոևսկու 200-ամյակը՝ գրող, ում ստեղծագործությունները մինչ այժմ փորձ է արվում վերծանվել և ում կերպարները բացարձակ հակասական լինելով՝ ներկայացնում են մարդուն իր ողջ վեհությամբ և ստորությամբ։  Դաստաևսկին դարձավ ոչ միայն ռուս, այլ համաշխարհային գրականության դասականներից մեկը։

Աշխարհահռչակ հոգեբան Զիգմունդ Ֆրեյդը Դաստաևսկու մասին ասել է «․․․իբրև հոգեբան ոչ մեկ չի կարողացել ներթափանցել այնքան խորը, որքան դա կարողացել է անել Դոստոևսկին»։ Ֆրեյդը Դոստոևսկու մեջ առանձնացրել է 4 կողմ՝ ստեղծագործողի, նևրոտիկի, բարոյականի և մեղսավորի: Այս բոլոր կողմերը արտացոլվում են նրա հուզական կերպաների մեջ։

Ֆյոդոր Միխայլովիչ Դոստոևսկին ապրել է 60 տարի, ստեղծել 11 պատմվածք և 8 վեպ։ Գրողի վերջին վեպը եղել է «Կարամազով եղբայրները»՝ Դոստոևսկու մատենագրության ամենամութ գործը։ Նա «Կարամազով եղբայրները»-ն ավարտվել են 1880 թվականի նոյեմբերին, իսկ 1881 թվականի փետրվարի 9-ին ծանր հիվանդության պատճառով մահացել։

1844 թվականին Դոստոևսկին գրական ասպարեզ է մտել Օնորե դը Բալզակի՝ Էժենի Գրանդեի թարգմանությամբ։  Երկու տարի անց Դոստոևսկին առաջին անգամ հանդես եկավ որպես «Խեղճ մարդիկ» վեպի հեղինակ, որից հետո նրան կոչեցին  «Նոր Գոգոլը»։

Գրողին 1849 թվականին ԴՊետրաշևիստների հակակառավարական շրջանակի անդամ լինելու համար դատապարտեցին մահապատժի, սակայն դատավճիռը փոփոխվեց՝ 4 տարվա տքնաջան աշխատանքով և զինվորական ծառայությամբ։

Մահից ազատված Դոստոևսկին բացականչեց. «Յուրաքանչյուր րոպեն կարող է երջանկության դար լինել»: Այս իրադարձությունը արմատական ​​փոփոխություն բերեց գրողի աշխարհայացքում։ Եվ ամբողջ հուզական սպեկտրը, զգացմունքների ողջ տիրույթը, որոնք ապրում են մահվան դեմքը հայտնվեցին նրա ստեղծագործություններում։

Ներկայացնենք Դաստաևսկու ստեղծագործություններից մեջբերումներ․

• Ինչի համար է մարդկանց մշտական տխրությունը, նրանց մշտական իրարանցումը, չարությունը: Ով է մեղավոր, որ նրանք երջանիկ չեն, որ չեն կարողանում ապրել՝ առջևում վաթսունհինգ տարի ունենալով…
•  Վախկոտը նա է, ով վախենում և փախչում է, իսկ նա, ով վախենում է, բայց չի փախչում, նա դեռ վախկոտ չէ:
•  Փողը ամենից ավելի նրանով է ստոր ու ատելի, որ նա նույնիսկ տաղանդ է տալիս:
• Մարդը կարող է սխալվել։ Սխալը դեռևս կեղծիք չէ… Արդար գործը չի կործանվի նույնիսկ մի քանի սխալներից։ Համենայն դեպս այն գաղափարը, որի վրա է հիմնված ամեն ինչ, կմնա անսասան։ Առաջին քայլը թե չհաջողվի՝ կհաջողվի երկրորդը։
• Սերն այնքան ամենազոր է, որ վերածվում է հենց մեզ։
• Չափազանց մեծ ինքնասիրությունն ու ինքնահավանությունը սեփական արժանապատվության զգացումի հատկանիշ չեն։
• Մարդը Աստծու և սատանայի մարտադաշտն է:
• Ես միայն մի բանից եմ վախենում. լինել անարժան սեփական տառապանքներիս համար:
• Վեհ մտքերը գալիս են ոչ այնքան վեհ ուղեղից, որքան վեհ զգացմունքներից: